Vrees Me
21-10-2019
Sterren: >< >< >< ><
Auteur: Tahereh Mafi
Vertaald: Merel Leene
Gelezen: 13-10-2019 tot 21-10-2019
Samenvatting:
"Je kunt me aanraken", fluister ik. Ik lieg, maar dat zeg ik niet. Hij kan me aanraken, maar dat zal ik nooit vertellen. Raak me alsjeblieft aan, is wat ik wil zeggen. Er gebeuren dingen, als mensen me aanraken. Vreemde dingen. Slechte dingen. Dode dingen.
Niemand weet waarom de aanraking van Juliette dodelijk is, maar Het Herstel heeft grootse plannen met haar. Ze willen haar gebruiken als wapen in hun strijd voor een alleenheerschappij. Maar Juliette heeft haar eigen plannen. Ze vindt voor het eerst in haar leven de kracht om terug te vechten, en om aan een toekomst te denken met de jongen van wie ze dacht dat ze hem voor altijd kwijt was.
Het Vonnis:
Wauw, wat is dit een apart boek. Een apart verhaal. Vooral een hele aparte schrijfwijze. Ik vond het persoonlijk in het begin erg verwarrend en ik heb vaak getwijfeld om het boek weg te leggen, omdat het me niet lukte om aan de schrijfwijze te wennen. Hiervoor heeft het boek dan ook één ster aftrek gekregen.
De schijfwijze van dit boek is bewust gekozen, om een duidelijk onderscheid te vinden tussen 'realiteit' en 'gedachtepatronen'. Achteraf zou ik misschien zelfs willen zeggen dat het toch wél prettig is dat dit onderscheid zo duidelijk gecreëerd is.
Wat heeft er dan toch voor gezorgd dat ik dit boek heb uitgelezen? De persoonlijke aandrang om uit te vinden wat veel YA-lezers nu eigenlijk zo prachtig vinden aan dit verhaal. Steeds heb ik gedacht; misschien snap ik het eindelijk in het volgende hoofdstuk. Waar ik normaal ieder boek allang weggelegd zou hebben, kwam ik ongeveer halverwege het boek pas goed in het verhaal. En toen... Toen heb ik het in één ruk uitgelezen!
Lievelingspersonage: Juliette, Adam & Kenji
Juliette is het hoofdpersonage in dit verhaal. Op jonge leeftijd heeft ze per ongeluk een jongetje in nood gedood. Ze wilde het jongetje redden, maar toen ze hem vastgreep bleken haar handen dodelijk en zoog ze alle levenskracht uit hem. Ze werd na veel onderzoeken gezien als een gevaar voor de maatschappij en weggestopt in een inrichting. Ze is nu een tiener in een vreemde inrichting. Het is altijd donker, ze is altijd alleen, ze heeft een beperkte tijd per dag om stiekem te douchen, en plots krijgt ze een mannelijke celgenoot. Iemand die haar hele leven zal veranderen, iemand die ze kent van vroeger, Adam.
Adam kent Juliette nog van vroeger. Ze was een vreemde, een freak waar veel geruchten over gingen. Toch werd hij verliefd op haar. Hij had toen nooit de moed om haar te begroeten, te steunen. Nu is alles anders. Nu werkt hij voor Het Herstel. Nu moet hij op haar letten, voor haar uitkijken. Nu wordt hij weer verliefd op haar. Nu durft hij het wel, nu moet hij het wel, nu wíl hij het wel. En... Hij kan haar zelfs aanraken, zonder gewond te raken!
Kenji werkt ook voor Het Herstel, hij is hier een vriend en dichte collega van Adam. Er wordt vaak getwijfeld, door Adam, aan zijn loyaliteit en betrouwbaarheid. Misschien terecht, misschien niet. Kenji speelt een dubbelrol. Hij is een spion binnen Het Herstel, maar werkt in werkelijkheid voor Omega Point, het verzet.
Mooiste scène:
Adam: Ik weet wat er is gebeurd.
Juliette: Laat iemand me maar doden.
Adam: Het was niet jouw schuld.
Juliette: Het is wie ik bén.
Adam: Nee. Warner ziet het verkeerd. Hij wil dat je iemand wordt die je niet bent. Je mag niet toelaten dat hij je breekt. Laat hem niet binnen in je hoofd. Hij wíl dat je denkt dat je een monster bent. Hij wil dat je denkt dat je geen andere keuze hebt dan je bij hem aan te sluiten. Hij wil dat je denkt dat je nooit in staat zult zijn om een normaal leven te leiden...
Juliette: Maar ik zal nooit een normaal leven leiden. Nooit... ik zal nooit...
Adam: Wel. We gaan zorgen dat we hier wegkomen. Ik laat dit niet met je gebeuren.
Juliette: H-h-hoe kun je in vredesnaam geven om iemand... zoals ik?
Adam: Omdat ik verliefd op je ben.
Het moment dat ik het boek het liefst door de kamer wilde slingeren:
Warner: Ben je klaar?
Juliette: Waar zou ik klaar voor moeten zijn?
Warner: We hadden een afspraak, weet je nog? Ik heb de camera's uit laten schakelen. Nu is het jouw beurt om iets terug te doen.
Juliette: Ik ga je niet aanraken!
Warner: Ik stuur nu mijn vervanger naar binnen. Als jij hem niet redt, doen wij het ook niet.
De deur gaat piepend open en een peuter waggelt de kamer in, gekleed in niets anders dan een luier. Hij is geblinddoekt en snikt, hikt, trilt van angst. Een metalen pin prikt naar buiten en mijn gehele bestaan gaat in rook op.
Dit kind. Hij heeft ongetwijfeld een moeder een vader iemand die wel van hem houdt dit kind dit kind dit kind dat doodsbang verder de kamer in struikelt. Elke seconde kan hij worden doorboord door een stalen stalagmiet. Hem redden is simpel: ik moet hem optillen, een veilige plek op de vloer vinden en hem in mijn armen houden tot het experiment voorbij is. Er is maar één probleem. Als ik hem aanraak, gaat hij misschien dood.
Dit wil ik later echt nog met iemand bespreken:
Ik weet niet wanneer het begon. Ik weet niet waarom het begon. Ik weet helemaal niets meer, behalve het schreeuwen. Mijn moeder die schreeuwde toen ze zich realiseerde dat ze me niet meer kon aanraken. Mijn vader die schreeuwde toen hij zich realiseerde wat ik mijn moeder had aangedaan. Mijn ouders die schreeuwden wanneer ze me in mijn kamer opsloten en tegen me zeiden dat ik ze dankbaar moest zijn. Voor het eten dat ze me gaven. Voor de menselijkheid waarmee ze dit ding behandelden, dat met geen mogelijkheid hun kind kon zijn. Voor de duimstok die ze gebruikten om te meten hoe ver ik uit hun buurt moest blijven. Ik had hun leven verpest, zeiden ze tegen me. Ik had hun geluk gestolen. Al mijn moeders hoop om ooit nog kinderen te krijgen de grond in geslagen. Begreep ik dan niet wat ik hun had aangedaan, vroegen ze me. Begreep ik dan niet dat ik alles had verpest. Ik heb zo hard geprobeerd om goed te maken wat ik had verpest. Elke dag opnieuw probeerde ik te zijn wat ze wilden. Altijd probeerde ik beter te zijn, maar ik wist niet hoe.
Het enige wat ik nu weet, is dat de wetenschappers het mis hebben. De aarde is plat. Dat weet ik omdat ik over het randje ben gegooid en me daar nu al 17 jaar aan vast probeer te klampen. Al 17 jaar probeer ik om weer naar boven te klimmen, maar het is bijna onmogelijk om de zwaartekracht te overwinnen wanneer niemand bereid is een hand naar je uit te steken. Wanneer niemand het aandurft om je aan te raken.
Weet je nog in groep zes, toen Molly Carter zich te laat had opgegeven voor het schoolreisje? Dat Molly buiten stond te huilen omdat ze zo graag mee wilde? Je bood haar jouw plek aan en ze zei niet eens dank je wel. Ik zag je op de stoep staan toen we wegreden. En weet je nog die week dat Dana's ouders op het punt stonden om te gaan scheiden? Elke dag kwam ze op school zonder lunch. En jij gaf haar de jouwe. Zodra de week voorbij was deed ze weer alsof je niet bestond, net als daarvoor. Twee jaar later werd Shelly Morrison betrapt op het overschrijven van jouw wiskundeproefwerk. Ze bleef maar schreeuwen dat haar vader haar zou vermoorden als ze een onvoldoende haalde. Jij zei tegen de leraar dat jij degene was die van haar had overgeschreven. Je kreeg een nul en moest een week lang elke dag nablijven. Je had daarna zeker een maand blauwe plekken op je armen. Ik vroeg me af waar die vandaan kwamen. Miljoenen keren heb ik je dat soort dingen zien doen. Maar je zei nooit iets, tenzij je ertoe gedwongen werd. Je vroeg nooit iets, aan niemand. En toch gaf niemand je ooit een kans. Je hebt geen idee hoeveel ik aan je heb gedacht. Hoe vaak ik heb gedroomd... hoe vaak ik heb gedroomd dat ik zo dicht bij je was als nu. God, Juliette, ik zou je overal naartoe volgen. Jij bent het enige goede wat nog over is in deze wereld.- Adam